Vũ đi liệu Vũ có về?

Lê Anh Hùng | VOA | 26.12.2017

Cảnh sát khám nhà Vũ 'Nhôm' ở Đà Nẵng. Có lẽ chưa bao giờ sân khấu chính trị Việt Nam lại đem đến cho công chúng nhiều show diễn giàu kịch tính và cảm xúc như hiện nay.

Dư luận chưa hết xôn xao trước sự kiện Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an công bố kết luận điều tra và truy tố cựu Bí thư Thành uỷ Sài Gòn vào chiều 20/12, tức chỉ 12 ngày sau khi bị bắt, lại rôm rả bàn tán về vụ đại gia Vũ ‘Nhôm’, một ông trùm khét tiếng ở Đà Nẵng, bị khám xét nhà vào chiều tối 21/12.

Thiên hạ càng không khỏi ngạc nhiên khi, mặc dù đã bị khám xét nhà từ chiều, nhưng buổi tối cùng ngày, trả lời đề nghị xác tín thông tin việc Vũ ‘Nhôm’ bị khởi tố và bắt giam, Chánh Văn phòng Bộ Công an nói: “Tôi chưa nắm được thông tin này.” Và mãi đến hơn 21h ngày hôm sau, các cơ quan báo chí nhà nước mới đồng loạt đưa tin Cơ quan An ninh Điều tra Bộ Công an đã ra lệnh khởi tố và khám xét nhà Phan Văn Anh Vũ ngày 21/12 trước khi phát lệnh truy nã ngày 22/12, bởi đối tượng đã biến mất.

Sau Vũ là ai? Mặc dù đã trở thành ông trùm quyền lực ngầm tại Đà Nẵng từ lâu, nhưng cũng phải đến tháng 4/2017, cái tên Vũ ‘Nhôm’ mới thực sự được công chúng Việt Nam chú ý, khi báo chí nêu đích danh anh ta chính là chủ doanh nghiệp đã tặng xe sang cho Bí thư Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh. (Cuộc chiến giữa hai phe nhóm quyền lực chính tại Đà Nẵng là Bí thư Thành uỷ Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch UBND Huỳnh Đức Thơ lúc bấy giờ đang đến hồi quyết liệt, trong đó Vũ ‘Nhôm’ được cho là thuộc “phe” Nguyễn Xuân Anh.)

Đầu tháng 5, một loạt văn bản đóng dấu “Tuyệt Mật” của Bộ Công an và một số cơ quan khác cùng vô số hình ảnh liên quan được “nhóm phóng viên Công Lý” tung lên mạng khiến thiên hạ tá hoả, không dám tin vào mắt mình, khi thấy Vũ ‘Nhôm’ hoá ra là một “sỹ quan tình báo” mang bí số AV75 thuộc Tổng cục Tình báo Bộ Công an. (Chẳng phải ai khác mà chính tân Bí thư Đà Nẵng Trương Quang Nghĩa, trong cuộc gặp mặt các cán bộ quân đội cấp tướng nghỉ hưu trên địa bàn Đà Nẵng ngày 21/12, đã “toạc móng heo” ra rằng Vũ ‘Nhôm’ là một thượng tá công an.)

Núp dưới vỏ bọc giám đốc một “doanh nghiệp bình phong” của Tổng cục Tình báo cùng chiêu bài “phục vụ yêu cầu công tác nghiệp vụ và phát triển tiềm lực của lực lượng tình báo chiến lược”, suốt mười mấy năm liền Vũ ‘Nhôm’ cùng nhóm lợi ích công an đằng sau anh ta đã phù phép để thâu tóm một loạt công sản trị giá hàng chục nghìn tỷ VNĐ. 

Năm 2013, cái tên Phan Văn Anh Vũ từng được nhắc đến trong kết luận của Thanh tra Chính phủ liên quan đến việc quản lý sử dụng đất của TP Đà Nẵng. Nhưng lúc ấy, Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang, nhân vật được cho là đứng sau lưng Vũ ‘Nhôm’, đã là một quyền lực hàng đầu Việt Nam nên không ai làm gì được.

Ngày 13/5/2017, tức chỉ vài ngày sau khi “nhóm phóng viên Công Lý” phơi bày những “chiến tích” của Vũ ‘Nhôm’, một loạt website mang tên các nhà lãnh đạo đảng và nhà nước, được cho là do an ninh Việt Nam quản lý, đã đồng loạt đăng bài “Chuyện Phan Văn Anh Vũ nhìn từ góc độ lợi ích quốc gia” nhằm bênh vực anh ta. (Bài viết hiện đã bị gỡ, chỉ còn bản cache trên một số trang mạng.)

Và tất nhiên, khi quyền lực của Chủ tịch nước Trần Đại Quang còn nghiêng ngửa thiên hạ thì viên “thượng tá tình báo” xuất thân từ nghề ‘Nhôm’ kính vẫn cứ ung dung tự tại, bất chấp thực tế là ngày 19/5/2017, báo Công Lý của Toà án Nhân dân Tối cao đã đăng bài “Thủ tướng từng chỉ đạo xác minh, xử lý việc chuyển nhượng đất của ông Phan Văn Anh Vũ”, ngay giữa lúc vô số hình ảnh ăn chơi sa đoạ của anh ta cùng các “đồng chí”, “đồng đội” của mình lan truyền khắp trên không gian mạng, khiến thiên hạ không khỏi kinh hãi.

Mãi đến cuối tháng 9, sau khi ngài cựu Bộ trưởng Công an thất thế do dính vào vụ Trịnh Xuân Thanh, ông trùm Vũ ‘Nhôm’ mới chính thức bị “lên thớt”. Và Tuổi Trẻ là tờ báo “chính thống” đầu tiên khai mào cuộc tấn công nhằm vào “nhóm lợi ích Vũ ‘Nhôm’” bằng bài “Khuất tất trong bán hàng loạt nhà, đất công tại Đà Nẵng?”.

Kết cục khó tránh

Nhà báo Hoàng Hải Vân, cựu tổng thư ký báo Thanh Niên, từng nhận xét: “Ông Nguyễn Xuân Anh và ông Huỳnh Đức Thơ suy cho cùng cũng là nạn nhân của một khối ung nhọt lưu cữu từ thời ông Nguyễn Bá Thanh làm Chủ tịch. […] Nhắc đến ông Nguyễn Bá Thanh có thể là chuyện ‘nhạy cảm’ vì ông ấy đã qua đời, nhưng nếu né tránh những di hại mà ông ấy đã để lại cho Đà Nẵng thì những vấn đề cốt lõi của Đà Nẵng sẽ không bao giờ được xử lý đến nơi đến chốn. […] Bộ máy Đảng và Chính quyền Đà Nẵng đang bị các nhóm lợi ích chi phối, khống chế, tạo thành một khối ung nhọt. Ông Nguyễn Bá Thanh không còn, nhưng các nhóm lợi ích này vẫn tồn tại, không chỉ tồn tại mà ăn sâu vào các chân rết trong bộ máy, không chỉ ở Đà Nẵng mà còn khống chế ở cấp cao hơn, mà sự e ngại của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam là một ví dụ.”

Về Đà Nẵng thay thế Nguyễn Xuân Anh trên cương vị nhà lãnh đạo cao nhất của thành phố biển chiến lược Miền Trung, ông Trương Quang Nghĩa hiểu rõ điều đó hơn ai hết. Nghĩa là, nếu không chế ngự được ông trùm quyền lực ngầm Vũ ‘Nhôm’, chính ngài Bí thư Thành uỷ sẽ bị vô hiệu hoá hoặc tệ hơn nữa là bị nhấn chìm.

Trong bối cảnh ấy, Vũ ‘Nhôm’ bỗng trở thành đối tượng mà nhiều thế lực buộc phải triệt hạ.  Ngoài Bí thư Trương Quang Nghĩa với lý do nêu trên thì Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ lại chính là đối thủ mà anh ta đã “gây thù chuốc oán” suốt mấy năm qua. Dĩ nhiên, hai nhân vật này hoàn toàn không đơn độc, bởi họ còn có các thế lực hậu thuẫn ở trung ương. Đặc biệt, viên “thượng tá tình báo chiến lược” có thể được coi là đại diện của nhóm lợi ích công an, một “thành trì quyền lực” mà TBT Nguyễn Phú Trọng, nếu muốn đẩy mạnh chiến dịch “đốt lò” để nuôi hy vọng “bám trụ” trên ngôi vị số 1 ít nhất là cho đến hết nhiệm kỳ, buộc phải “công phá”.

Sự kiện “Thanh về” đã để lại một vết nhơ không biết bao giờ mới phai mờ trong lịch sử ngoại giao Việt Nam, chưa kể những hệ luỵ lâu dài khác cho đất nước. Trong khi đó, những diễn biến bất ngờ dồn dập trên chính trường thời gian gần đây báo hiệu từ nay đến Hội nghị Trung ương 7 sẽ còn nhiều biến cố khó lường. Nắm trong tay những “bí mật quốc gia” cực kỳ “nhạy cảm”, vai trò của Vũ ‘Nhôm’ lại càng trở nên quan trọng.

“Thượng bất chính, hạ tắc loạn.” Không ai đủ tự tin để đưa ra câu trả lời chắc chắn cho câu hỏi “Vũ có về hay không?”. Vậy nhưng, viễn cảnh mà có lẽ ai cũng nhìn thấy là chừng nào ban lãnh đạo cộng sản Việt Nam còn cố thủ trong cái lô cốt “độc tài toàn trị” để tiếp tục sự nghiệp buôn dân bán nước, chừng đó hệ thống còn sản sinh ra thêm những Thanh hay Vũ khác, trước khi đi đến kết cục tất yếu là sụp đổ trong hỗn loạn. Một kết cục chỉ còn được tính bằng năm./.

Lê Anh Hùng

Lê Anh Hùng là một blogger/dịch giả/nhà báo độc lập ở Hà Nội và là người đấu tranh vì tự do, dân chủ và nhân quyền cho Việt Nam từ nhiều năm nay.

Nguồn: VOA